Con trai thông minh hơn con gái ư? Đó là vấn đề người ta bàn cãi rất nhiều. Tâm lý học cho chúng ta hay, khẳng định nam nữ ai thông minh hơn ai là không khoa học. Thế nhưng, giữa nam và nữ quả có sự khác nhau về trí lực.
Trước hết, trình độ phát triển trí lực của nam và nữ có sự khác biệt tùy theo lứa tuổi. Các công trình nghiên cứu cho hay, trước tuổi học, sự khác biệt về trí lực giữa con trai và con gái không rõ rệt. Còn bắt đầu từ tuổi đi học cho tới trước tuổi thiếu nhi, trí lực của nữ giới rõ ràng hơn nam giới.
Nhưng sau khi nữ giới bước sang lứa tuổi thiếu niên (trên dưới 11 tuổi thì ưu thế trên giảm dần. Còn con trai đến tuổi dậy thì khoảng 12- 16 tuổi), trí lực bắt đầu vượt trên nữ giới; và, càng về sau, ưu thế này càng rõ rệt. Còn sau khoảng trên dưới 20 tuổi, sự khác biệt về trí lực giữa nam và nữ hầu như không còn phụ thuộc vào lứa tuổi.
Thứ nữa, người ta thấy sự phân bố nam nữ trên thang trí lực có sự khác biệt. Vào khoảng những năm 70, nhà tâm lý học Mỹ Hutt đã có những công trình nghiên cứu thực nghiệm về phương diện này. Ông phát hiện thấy, trình độ trí lực và thành tích học tập của nam giới nói chung rất không đồng đều, phần đông tập trung ở hai cực: hoặc giỏi nhất, hoặc kém nhất. Còn nữ giới phần đông nằm ở khúc giữa. Như vậy, xét về tổng thể, sự khác biệt về trí lực giữa nam và nữ ở vào trạng thái cân bằng, chẳng ai hơn ai kém.
>> Xem thêm: Những lời khuyên để điều trị xuất tinh muộn
Thế còn về những mặt cụ thể tạo nên trí lực giữa nam và nữ có những sự khác biệt nào? Về mặt tri giác cảm tính, năng lực thị giác của nam giới tương đối mạnh, nhất là tri giác không gian rõ ràng hơn nữ giới, chính vì thế mà nam giới rất giỏi tìm đường, mở lối, xác định phương hướng; còn thính giác của nữ giới rất nhạy bén, hơn nam giới trong việc phân biệt và định vị âm thanh, nhất là về năng lực nghe các âm cao.
Về phương diện ngôn ngữ, con gái nắm được ngôn ngữ ít nhiều sớm hơn con trai, chính vì thế các em gái ăn nói lưu loát, đọc, viết, đặt câu khá hơn các em trai, chỉ thua các em trai đôi chút về vốn từ, cách suy luận và tính logic. Các em nữ làm văn thường rất tinh tế, nhiều hình ảnh và giàu cảm xúc, còn các em nam thì lập luận khúc chiết, bố cục chặt chẽ, ý tưởng mới mẻ, dồi dào. Về mặt tư duy, trí nhớ và óc tưởng tượng, các em nam thiên về tư duy logic, trừu tượng, các em nữ thiên về tư duy hình tượng, cụ thể.
Trí nhớ ý nghĩa và trí nhớ trừu tượng của các em nam khá mạnh, nhưng các em nữ lại mạnh về trí nhớ máy móc và trí nhớ hình tượng. Óc tưởng tượng của các em nam thường thiên về mối quan hệ giữa các vật, về tính logic; còn các em nữ thì lại thiên về mối quan hệ giữa người với người, chú trọng tính hình tượng. Về mặt tư duy sáng tạo, nhiều chứng cứ mang tính kinh nghiệm cho thấy, các em nam có trội hơn các em nữ chút ít. Có lẽ cũng chính vì vậy mà ít thấy nữ giới trong số rất nhiều nhà khoa học và nhà phát minh.